Thực hiện Nghị định 146/2018/NĐ- CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế. Trong đó có hướng dẫn về quy mô tổ chức; nội dung chi; quản lý và thanh quyết toán kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu (CSSKBĐ) tại các cơ sở giáo dục... Theo đó, yêu cầu các cơ sở giáo dục phải có ít nhất một người có đủ điều kiện hành nghề KCB theo quy định của pháp luật về KCB làm việc chuyên trách hoặc kiêm nhiệm trong công tác CSSKBĐ; Có phòng y tế hoặc phòng làm việc riêng để thực hiện việc sơ cấp cứu, xử trí ban đầu cho các đối tượng do cơ sở giáo dục quản lý khi bị tai nạn thương tích, các bệnh thông thường trong thời gian học tập tại cơ sở giáo dục.

          Yêu cầu về cán bộ y tế và phòng y tế nhằm nâng cao chất lượng CSSKBĐ cho học sinh, sinh viên (HSSV), có thể sơ cứu, xử trí ban đầu khi HSSV bị tai nạn thương tích và các bệnh thông thường trong thời gian học tập. Tuy nhiên, nhiều trường học trong tỉnh chưa đáp ứng được các điều kiện về nhân lực. Để tạo điều kiện cho các trường được cấp kinh phí CSSKBĐ cho HSSV, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã chủ động gửi Công văn xin ý kiến của Bộ Y tế và đã được Bộ Y tế thống nhất bằng Công văn số 3118/BYT-BH ngày 04/6/2019 về việc trả lời Công văn số 1378/BHXH-CSYT của BHXH Việt Nam. Bộ Y tế thống nhất người thực hiện công tác CSSKBĐ làm việc theo chế độ chuyên trách hoặc kiêm nhiệm trong Nghị định 146 quy định được hiểu là: Những nhân viên y tế của các cơ sở giáo dục ngoài làm công tác CSSKBĐ còn kiêm nhiệm các công việc khác do người đứng đầu đơn vị này giao nhiệm vụ; Nhân viên y tế của các cơ sở KCB khác (Trạm y tế xã, Phòng khám đa khoa,...) được Người đứng đầu cơ sở giáo dục ký hợp đồng với cơ sở, cá nhân miễn là cơ sở, cá nhân đó có đủ điều kiện KCB (có chứng chỉ hành nghề) để thực hiện CSSKBĐ.

          Việc nhân viên y tế trường học được cấp chứng chỉ hành nghề KCB để thực hiện CSSKBĐ cho HSSV hay ký hợp đồng với cơ sở KCB khác để thực hiện CSSKBĐ là không dễ thực hiện. Theo Thông tư số 41/2011/BYT ngày 14/11/2011 của Bộ Y tế hướng dẫn cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở KCB. Xác nhận về thời gian thực hành đối với bác sỹ phải có thời gian KCB ít nhất là 18 tháng liên tục tại các cơ sở KCB thì được xác nhận có đủ thời gian thực hành;  Đối với y sỹ có thời gian KCB ít nhất là 12 tháng liên tục tại các cơ sở KCB thì được xác nhận có đủ thời gian thực hành. Như vậy, theo quy định một nhân viên y tế được Sở Y tế cấp chứng chỉ hành nghề KCB phải qua thời gian thực hành tại cơ sở KCB 18 tháng đối với bác sĩ và 12 tháng đối với y sỹ. Thực tế là nếu tham gia thực hành tại cơ sở KCB 12 tháng thì trong thời gian này nhà trường sẽ cắt hợp đồng và khi sở hữu được chứng chỉ hành nghề KCB thì xem như mất việc. Rồi cũng có trường hợp khi có được chứng chỉ hành nghề KCB thì xin về Trung tâm y tế công tác. Theo thống kê của Sở Giáo dục và đào tạo Bình Thuận, hiện nay toàn tỉnh có 110 trường không có nhân viên y tế trường học, 93 trường có nhân viên y tế trường học đủ tiêu chuẩn là trung cấp y sỹ, tuy nhiên mới có 04 nhân viên có chứng chỉ hành nghề KCB và 89 nhân viên chưa có chứng chỉ hành nghề KCB.

          Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, người đứng đầu cơ sở giáo dục ký hợp đồng với cơ sở, cá nhân miễn là cơ sở, cá nhân đó có đủ điều kiện KCB (có chứng chỉ hành nghề) để thực hiện CSSKBĐ. Tuy nhiên, việc trích kinh phí cho các cơ sở KCB bao nhiêu % trên tổng số kinh phí mà BHXH trích chuyển cho cơ sở giáo dục. Mỗi nơi trích chuyển mỗi kiểu, có cơ sở trích 40%, có cơ sở trích 50%...và đặc biệt có cơ sở trích chuyển vào tài khoản cá nhân của Trưởng trạm y tế xã, phường (vì Trạm y tế không có tài khoản), nhân viên trạm y tế không biết được kinh phí CSSKBĐ cho HSSV mà cơ sở giáo dục chuyển cho trạm y tế xã là bao nhiêu % …vô hình trung, với hình thức này sẽ tạo cơ hội cho cá nhân Trưởng các trạm y tế thực hiện không đúng quy định của pháp luật.  

          Năm học 2020-2021 đã bắt đầu, để cho HSSV được CSSKBĐ ngay từ đầu năm học. Thiết nghĩ, Bộ Y tế và Bộ Giáo dục & đào tạo nên có văn bản hướng dẫn thống nhất để các cơ sở giáo dục nhận được kinh phí CSSKBĐ cho HSSV. Bộ Y tế nên có cơ chế ưu tiên cấp chứng chỉ hành nghề KCB cho những đối tượng đang làm công tác y tế trường học, có thể rút ngắn thời gian thực hành 6 tháng đối với y sỹ, 9 tháng đối với bác sỹ. Phối hợp với Bộ Giáo dục & đào tạo trong việc gửi nhân viên làm công tác y tế trường học được thực hành tại các cơ sở KCB; việc ký hợp đồng giữa cơ sở giáo dục với cơ sở KCB; quy định khoản kinh phí trích cho cơ sở KCB hoặc cá nhân khi thực hiện ký kết hợp đồng  CSSKBĐ cho HSSV…