Những thay đổi lớn về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế năm 2024

08/01/2024 02:13 PM


Chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) luôn là vấn đề được nhiều người quan tâm. Trong năm 2024, sẽ có những thay đổi lớn về chính sách BHXH, BHYT luôn đảm bảo quyền lợi cho người tham gia.

Theo quy định tại Điều 169 Bộ luật Lao động năm 2019 nêu rõ: Người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu. Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.  Theo quy định trên, tuổi nghỉ hưu năm 2024 của người lao động nam trong điều kiện bình thường là đủ 61 tuổi;  lao động nữ trong điều kiện bình thường là 56 tuổi 4 tháng (năm 2023, tuổi nghỉ hưu với lao động nam là 60 tuổi 9 tháng, còn đối với lao động nữ là 56 tuổi). Do tuổi nghỉ hưu năm 2024 tăng lên so với năm 2023. Từ đó, điều kiện hưởng lương hưu năm 2024 của người lao động cũng thay đổi.

Từ ngày 01/7/2024, Quốc hội quyết định thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp. Quốc hội cũng quyết định điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hàng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với mức lương cơ sở. Đồng thời, bãi bỏ tất cả các cơ chế quản lý tài chính, thu nhập đặc thù của các cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước, áp dụng chế độ tiền lương, phụ cấp, thu nhập thống nhất. Không tiếp tục áp dụng cơ chế đặc thù hiện hành đối với phần kinh phí thường xuyên theo cơ chế quản lý tài chính đặc thù của các cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước…nên lương hưu và trợ cấp BHXH sẽ tăng

Theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, các khoản trợ cấp BHXH được tính dựa trên mức lương cơ sở. Ví dụ như trợ cấp một lần khi sinh con, trợ cấp dưỡng sức sau sinh, dưỡng sức sau ốm, trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất hàng tháng. Khi thực hiện cải cách tiền lương dẫn đến không còn hệ số lương và mức lương cơ sở. Theo đó, các khoản trợ cấp BHXH nêu trên cũng sẽ thay đổi. Căn cứ theo Quyết định của Quốc hội về việc thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW thì các khoản trợ cấp BHXH từ 01/7/2024 sẽ được tăng. Hiện Chính phủ đang đề xuất các khoản trợ cấp gắn với lương cơ sở bằng với mức cao nhất hiện nay và quy định bằng số tiền cụ thể. Theo đó, trợ cấp dưỡng sức sau sinh, ốm đau là 540.000 đồng/ngày, trợ cấp một lần khi sinh con là  3,6 triệu đồng/con…

Tại điểm e khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định mức đóng BHYT hộ gia đình theo tháng như sau:  Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Đối với học sinh, sinh viên mức đóng BHYT hàng tháng bằng 4,5% mức lương cơ sở (ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%, học sinh sinh viên tự đóng 70%). Từ ngày 01/7/2024 thực hiện cải cách tiền lương, sẽ bỏ mức lương cơ sở. Có thể từ thời điểm này sẽ có hướng dẫn mới về mức đóng BHYT. Hiện nay, chi phí cho một lần KCB thấp hơn 15% mức lương cơ sở (thấp hơn 270.000 đồng) thì người tham gia BHYT được thanh toán 100% chi phí. Từ 01/7/2024 bãi bỏ lương cơ sở thì chi phí này cũng sẽ có sự thay đổi và hướng dẫn cụ thể.

Phải khẳng định rằng, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là hai chính sách lớn của Đảng, Nhà nước ta, góp phần tích cực vào thực hiện mục tiêu an sinh xã hội, phát triển kinh tế đất nước. Do vậy, việc quan tâm thực hiện tốt các chính sách này có ý nghĩa và tầm quan trọng rất lớn cho phát triển bền vững đất nước.

Phương Danh