Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện giúp người dân có thể tích lũy, giảm bớt khó khăn, rủi ro khi về già, đảm bảo thu nhập, ổn định cuộc sống khi hết tuổi lao động. Đầu tư để tham gia BHXH tự nguyện là người dân được hưởng an sinh xã hội trọn đời.
Mới vừa nghỉ hưu và bắt đầu nhận lương hưu từ ngày 01/5/2019, đối với bà Lê Thị Ba, nguyên là nhân viên phòng khám đa khoa khu vực Hàm Cần, huyện Hàm Thuận Nam, 55 tuổi, hiện cư trú thôn Phú Sum, xã Hàm Mỹ, huyện Hàm Thuận Nam. Việc tham gia BHXH tự nguyện ngay có lợi vô cùng. Bà Ba chia sẻ: “Nhờ có chính sách BHXH tự nguyện mà khi vừa nghỉ hưu tôi đã đóng đủ số năm tham gia BHXH theo quy định (đủ 20 năm). Khi mình nghỉ hưu có được một nguồn lương hưu ổn định, không phải lo lắng, làm phiền con cái đó là điều tôi thấy rất an tâm”. Bà Ba bắt đầu công tác từ năm 2001 khi đó bà làm việc ở phòng khám Hàm Mỹ, Hàm Thuận Nam đến năm 2007 bà được điều về Trung tâm y tế Hàm Thuận Nam và rồi sau đó vài năm bà được luân chuyển về Phòng khám đa khoa Hàm Cần đến khi về nghỉ. Khi công tác ở Phòng khám đa khoa khu vực Hàm Mỹ bà đã bắt đầu tham gia BHXH bắt buộc và đến lúc nghỉ hết tuổi được 17 năm 9 tháng. Bà Ba thổ lộ: “Ngày trước khi làm việc ở cơ sở, do mình chưa nắm rõ được các quy định để tham gia BHXH từ sớm nên dù đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian tham gia BHXH (20 năm tham gia BHXH) nên có một số thiệt thòi nhất định”. Để đủ các điều kiện hưởng lương hưu theo quy định, bà Ba đã tham gia BHXH tự nguyện và đã đóng đủ 27 tháng còn thiếu. Hiện nay với lương hưu hàng tháng hơn 2,1 triệu đồng, theo bà Ba như vậy cũng tạm ổn định cuộc sống.
BHXH tự nguyện là loại hình bảo hiểm do Nhà nước tổ chức thực hiện và người dân tự nguyện tham gia. Người dân có thể lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân để hưởng các chế độ theo quy định. Theo quy định hiện hành, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng chế độ hưu trí khi đủ điều kiện, tức sẽ được hưởng lương hưu khi tới tuổi nghỉ hưu (nữ đủ 55 tuổi, nam đủ 60 tuổi). Hoặc khi đủ điều kiện, nếu người tham gia BHXH tự nguyện có nhu cầu có thể hưởng trợ cấp 1 lần. Luật BHXH hiện hành không khống chế trần tuổi tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, nam từ đủ 60 tuổi trở lên, nữ từ đủ 55 tuổi trở lên đều được tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện. Người từ 15 tuổi trở lên và không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc cũng có thể tham gia. Mức đóng hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia tự chọn. Theo đó, mức đóng thấp nhất là 138.600 đồng mỗi tháng (đã trừ mức hỗ trợ của Nhà nước). Người tham gia BHXH tự nguyện có thể đóng theo nhiều mốc thời gian khác nhau hoặc đóng 1 lần cho nhiều năm về sau, nhưng không quá 5 năm. Trong trường hợp đóng 1 lần cho nhiều năm, nếu sau đó người tham gia không may qua đời thì sẽ được hoàn trả số tiền đã đóng. Khi người hưởng qua đời, người lo mai táng còn được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm chết, thân nhân được hưởng chế độ tử tuất, trợ cấp hàng tháng hoặc một lần. Đây là ưu điểm vượt trội của BHXH tự nguyện.
  Chọn mức đóng phù hợp với kinh tế gia đình, anh Nguyễn Hữu Thuận, cư trú xã Hàm Mỹ, huyện Hàm Thuận Nam vừa chọn tham gia mức 3 tháng, chia sẻ: “Tuy BHXH tự nguyện chi trả không nhiều chế độ như BHXH bắt buộc (BHXH bắt buộc chi trả 5 chế độ: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất, trong khi BHXH tự nguyện chỉ chi trả 2 chế độ là hưu trí và tử tuất), nhưng tôi tham gia cứ coi như nuôi heo đất tiết kiệm vậy. Quan trọng nhất là những chế độ này được Nhà nước bảo trợ và mình được hưởng chế độ an sinh suốt đời, có thể giảm gánh nặng cho con cháu lúc về già”.
BHXH tự nguyện là một chính sách an sinh xã hội hết sức có ý nghĩa của Nhà nước nhằm trợ giúp người lao động ổn định cuộc sống khi hết tuổi lao động. Vận động được nhiều người dân tham gia BHXH tự nguyện sẽ giúp Nhà nước giảm bớt gánh nặng lớn cho các chính sách an sinh xã hội. Ông Huỳnh Thanh Mộng, Giám đốc BHXH huyện Hàm Thuận Nam, chia sẻ: “Chúng tôi thấy mừng vì ngày càng có nhiều người dân hiểu và chủ động tham gia BHXH tự nguyện nhiều hơn. Thực hiện theo chỉ đạo của BHXH tỉnh, thời gian tới chúng tôi sẽ tăng cường hơn nữa công tác phối hợp với các ban, ngành, các hội, đoàn thể, đặc biệt là thường xuyên phối hợp với Bưu điện huyện cung cấp thông tin kịp thời các thay đổi về chế độ, chính sách, các quy định sửa đổi, bổ sung về thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Chúng tôi nỗ lực hết mình cùng với địa phương thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội cho người dân”.