Người lao động giao dịch tại bộ phận một cửa BHXH Bình Thuận

Song, cùng với kết quả đạt được vẫn còn những mặt tồn tại, hạn chế, đó là: Diện bao phủ BHXH trong lực lượng lao động còn thấp (còn khoảng cách khá xa so với mục tiêu mà Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị đề ra là 50% lực lượng lao động tham gia BHXH vào năm 2020); số người tham gia BHYT tuy đã đạt gần 90% dân số, nhưng vấn đề duy trì bền vững vẫn còn nhiều thách thức; tình trạng trốn đóng, nợ đọng vẫn còn phổ biến, trong đó nhiều doanh nghiệp nợ hàng chục tỷ đồng, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Mặt khác, tình trạng doanh nghiệp cố tình “lách” luật để giảm bớt phần trách nhiệm đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động vẫn còn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích chính đáng của người lao động trong doanh nghiệp và tác động tiêu cực đến các vấn đề xã hội, dân sinh…

Trước thực trạng nói trên cùng với nhiều biện pháp quản lý, công tác thanh tra, kiểm tra của ngành BHXH có vai trò rất lớn đã và đang góp phần quan trọng trong việc bảo đảm quyền lợi cho người tham gia và thụ hưởng chính sách, đồng thời ngăn ngừa, hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN. Trong hai năm gần đây, Bảo hiểm xã hội tỉnh Bình Thuận đã chủ động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành để ngăn ngừa, hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật của các đơn vị sử dụng, cá nhân, tổ chức có liên quan; đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người tham gia. Trong 6 tháng đầu năm 2022, BHXH Bình Thuận đã tổ chức thanh tra chuyên ngành đóng BHXH tại 122 đơn vị (trong đó có 04 đơn vị thanh tra đột xuất), đạt 84% kế hoạch thanh tra; tăng 50 đơn vị so với năm 2021. Kiểm tra 37 đơn vị (05 BHXH huyện, 26 đơn vị SDLĐ, 04 đại lý thu, 01 đại diện chi trả, 01 cơ sở KCB), đạt 90% kế hoạch; tăng 9 đơn vị so với năm 2021. Kiểm tra liên ngành 4 đơn vị, đạt 40% kế hoạch.

Qua thanh tra, đã phát hiện và yêu cầu đơn vị khắc phục tổng số tiền nợ
BHXH, BHTN, BHYT hơn 24.949 triệu đồng, đã thu được số nợ hơn 14.281 triệu đồng; yêu cầu đơn vị truy đóng BHXH cho 131 lao động, với tổng số tiền 1.765,5 triệu đồng. Đề nghị thu hồi về quỹ BHXH số tiền 11 triệu đồng do hưởng chế độ BHXH ngắn hạn sai quy định; thu hồi về quỹ BHYT số tiền 82 triệu đồng do một cơ sở khám chữa bệnh đề nghị thanh toán chưa đúng quy định. Đồng thời, BHXH tỉnh cũng đã ban hành 156 kết luận thanh tra, kiểm tra; tham mưu cho UBND tỉnh ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính một đơn vị sử dụng lao động với hành vi: “Chậm đóng BHXH bắt buộc, BHTN”, với số tiền xử phạt hành chính 150 triệu đồng. Ngoài ra, BHXH tỉnh còn chú ý công tác kiểm tra hồ sơ đóng BHXH của các đơn vị, doanh nghiệp. Trong 6 tháng qua toàn tỉnh tiến hành kiểm tra hồ sơ đóng BHXH, BHYT, BHTN tại 763 đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ). Trong đó BHXH Tánh Linh 113 đơn vị; BHXH Tuy Phong 138 đơn vị; BHXH Bắc Bình 100 đơn vị;
BHXH Hàm Thuận Nam 113 đơn vị; BHXH Hàm Thuận Bắc 78 đơn vị; phòng
Quản lý thu 89 đơn vị….Qua đó, đôn đốc, thu nợ tại 656 đơn vị, số tiền các đơn
vị thu sau đôn đốc hơn 42.002 triệu đồng. Giám đốc BHXH tỉnh còn chỉ đạo thanh tra chuyên ngành  kiểm tra đột xuất 23 đơn vị nợ kéo dài; qua đó các đơn vị đã khắc phục 12.533 triệu đồng tiền nợ, (tỷ lệ khắc phục nợ sau thanh tra đạt 73,3%). Qua thống kê, hiện nay lực lượng lao động trong độ tuổi của Bình Thuận có khoảng 714.736 người. Như vậy, đến thời điểm này tỷ lệ bao phủ BHXH đạt 14,76 % lực lượng lao động. Tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 88,2% dân số; so với cuối năm 2021 vẫn còn giảm 41.743 người. Như vậy, từ nay đến cuối năm 2022 số người cần phải phát triển tham gia BHYT gần 92.677 người.

Có thể nói, công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật đối với các đơn vị có hành vi vi phạm pháp luật về BHXH,
BHYT có ý ngĩa rất lớn trong việc tuyên truyền, vận động, nhắc nhở, ngăn ngừa, hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật của các đơn vị sử dụng lao động. Từ đó, người sử dụng lao động và người lao động tích cực hơn trong việc tham gia thực hiện các chính sách an sinh xã hội.