Công ty may xuất khẩu Phan Thiết đang từng bước phục hồi sản xuất

Trong một thời gian ngắn, số lượng người xin rút BHXH một lần đã tăng từ 20% - 25%. Tỷ lệ lao động trẻ rút BHXH một lần ngày càng nhiều, bởi có tâm lý chỉ quan tâm đến nhu cầu trước mắt hơn là nhu cầu hưởng lương hưu khi về già. Bên cạnh đó, tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp gặp khó khăn, dẫn đến nhiều doanh nghiệp ngừng hoạt động, thu hẹp quy mô sản xuất, kinh doanh, cắt giảm lao động (hiện tỉnh Bình Thuận có 365 đơn vị phá sản, giải thể, mất tích, ngừng hoạt động với tổng số tiền chậm đóng chiếm 11,8%, số tiền này không có khả năng thu hồi. Qua rà soát, đã xác định 278 đơn vị đã ngừng giao dịch với cơ quan BHXH, những đơn vị này hoạt động thua lỗ, giảm toàn bộ lao động tham gia BHXH nhưng chưa làm thủ tục giải thể, phá sản…). Tình trạng lao động thiếu việc làm, không có việc làm, mất việc làm dẫn đến gia tăng số người xin rút BHXH một lần…

Anh Bùi Văn Minh (Hàm Thuận Bắc) cho hay: “Với thâm niên gần 15 làm công nhân tại một công ty may, cuối năm 2021, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, phải giãn việc luân phiên, thu nhập giảm, vì thế tôi quyết định nghỉ việc. Sau nhiều đắn đo, tôi đã quyết định làm hồ sơ xin hưởng BHXH một lần. Dù rất tiếc quãng thời gian đã đóng nhưng việc kinh doanh thì cần thêm vốn, hơn nữa tiếp tục theo thì phải chờ quá lâu”. Không phải chỉ có anh Minh mà một bộ phận người lao động cũng rơi vào hoàn cảnh khó khăn tương tự. Chính vì thế, mà họ phải rút BHXH một lần. Tuy nhiên, việc này chỉ giúp lao động giải quyết khó khăn trước mắt, còn về lâu dài, nhất là khi đến tuổi già không có lương hưu sẽ gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.

Mặt khác, thời gian gần đây một số người lao động cho rằng cách tính lương hưu bằng bình quân cả quá trình đóng BHXH đang có nhiều bất cập do những năm đầu đóng BHXH với tiền lương thấp và thời hạn đóng để hường lương hưu quá dài. Bà Phạm Thị Hồng, chủ doanh nghiệp tư nhân ở Phan Thiết nói: Nếu người lao động (NLĐ) đi làm từ 18 tuổi và phải chờ đến 62 tuổi với nam và 60 với nữ mới đủ tuổi nghỉ hưu, thì NLĐ phải đóng BHXH tới 44 năm với nam và 42 năm với nữ, như vậy là quá dài. Giá như nhà nước cho phép nghỉ trước trong vòng 5 năm so với độ tuổi nghỉ hưu được hưởng 100% tỉ lệ lương hưu mà không bị trừ % khi nghỉ trước tuổi, thì mới giữ được NLĐ ở lại tham gia BHXH.

Tuy nhiên, trong thực tế cũng có nhiều người lao động đã nhận thức được lợi và hại của việc rút BHXH một lần nên khi nghỉ việc họ tiếp tục tham gia đóng BHXH tự nguyện để được hưởng lương hưu lúc về già. Theo lãnh đạo BHXH tỉnh Bình Thuận cho biết: Những tháng gần đây số người xin nhận BHXH một lần có xu hướng giảm do sản xuất được phục hồi và người lao động nhận thức lợi ích của việc tham gia BHXH. Trong tháng 4/2024, toàn tỉnh có 1.582 hồ sơ hưởng trợ cấp BHXH một lần được xét duyệt đưa vào chi trả, giảm 3,4% (giảm 56 hồ sơ) so với tháng 3/2024; nhưng tăng 0,7% (tăng 11 hồ sơ) so với cùng kỳ năm 2023. Tính đến đầu tháng 5/2024, toàn tỉnh có 5.057 hồ sơ hưởng trợ cấp BHXH một lần theo Điều 60 Luật BHXH được xét duyệt đưa vào chi trả; giảm 7,5% (giảm 409 hồ sơ) so với cùng kỳ năm 2023. Có thể nói, số người hưởng BHXH một lần trong tháng 4/2024 có giảm, nhưng không nhiều; hầu hết người hưởng trợ cấp BHXH một lần có tuổi đời trẻ dưới 30 tuổi và quá trình tham gia đóng BHXH với thời gian ngắn. Vì vậy, ngành chức năng và các địa phương cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người hưởng theo từng nhóm, nhằm đưa ra các giải pháp thiết thực, cụ thể để người tham gia hiểu rõ tính ưu việt, nhân văn về chính sách BHXH, từ đó tiếp tục tham gia. Và điều quan trọng là phải cân bằng về quyền lợi của người đóng bảo hiểm để bảo hiểm xã hội là nhu cầu của chính người lao động.