Tham dự phiên họp có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; các Phó Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Khắc Định và Nguyễn Đức Hải; Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường; các Ủy viên Ủy ban TVQH; lãnh đạo một số bộ, ngành, trong đó có Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh cùng tham dự phiên họp này...

Chính sách hỗ trợ cấp bách, chưa có tiền lệ, nhân văn

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, thực hiện Nghị quyết số 30/2021/QH15 của Quốc hội, thời gian qua, Ủy ban TVQH và Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách đặc thù, đặc biệt khác với quy định của luật hiện hành, tập trung vào các chính sách hỗ trợ người dân, DN vượt qua khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra. Ngay tại phiên họp thứ 3 vừa qua, Ủy ban TVQH đã thông qua Nghị quyết ban hành một số giải pháp nhằm hỗ trợ DN, người dân chịu tác động của dịch Covid-19; thông qua Nghị quyết cho phép bổ sung 14.620 tỷ đồng từ nguồn cắt giảm chi NSNN năm 2021 để hỗ trợ công tác phòng chống dịch Covid-19...

Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, nhất là đợt bùng phát dịch lần thứ tư đã ảnh hưởng nặng nề đến mọi mặt đời sống, kinh tế-xã hội, làm đứt gãy chuỗi sản xuất, kinh doanh của DN, ảnh hưởng nặng nề đến nhiều NLĐ, người SDLĐ, DN, HTX; do đó cần phải tiếp tục có các chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ. “Ngay sau khi kết thúc phiên họp thứ 3, Tổ công tác của Ủy ban TVQH đã làm việc với các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Tổng LĐLĐ Việt Nam- đại diện cho NLĐ, VCCI- đại diện cho cộng đồng DN để xem xét, thảo luận các đề xuất của Chính phủ về ban hành chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 từ kết dư quỹ BH thất nghiệp. Sau đó, Đảng đoàn Quốc hội đã có báo cáo xin ý kiến Bộ Chính trị về vấn đề này”- Chủ tịch Quốc hội cho biết.

Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, trên cơ sở ý kiến của Bộ Chính trị đồng ý về nguyên tắc, với tinh thần luôn luôn đồng hành, chia sẻ với Chính phủ, cùng với những nỗ lực chung của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng để hỗ trợ nhanh nhất, kịp thời nhất và hiệu quả nhất đối với DN, NLĐ, Ủy ban TVQH tiến hành phiên họp bất thường này để xem xét ban hành chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 từ quỹ BH thất nghiệp.

Cụ thể, Chính phủ đề nghị sử dụng 30.000 tỷ đồng từ kết dư quỹ BH thất nghiệp đến hết năm 2020 để hỗ trợ trực tiếp cho NLĐ một lần bằng tiền; người SDLĐ được giảm mức đóng từ 1% xuống 0% quỹ tiền lương tháng của những NLĐ thuộc đối tượng tham gia BH thất nghiệp với quy mô khoảng 8.000 tỷ đồng. Cả hai chính sách này đều chưa được quy định trong Luật Việc làm năm 2013, do đó việc điều chỉnh chính sách này thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Theo Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường, đây là chính sách rất nhân văn và rất cấp thiết trong tình hình hiện nay để hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ. Ủy ban TVQH quyết định theo đúng thẩm quyền được Quốc hội ủy quyền tại Nghị quyết số 30/2021/QH15; hồ sơ, thủ tục đầy đủ, bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. "Đây là giải pháp mang tính tình thế, trong tình huống cấp bách, chưa có tiền lệ và rất nhân văn, thể hiện bản chất tốt đẹp của Nhà nước ta, các đại biểu nhất trí việc Chính phủ trình Ủy ban TVQH ban hành Nghị quyết cho phép thực hiện hai chính sách này là phù hợp với thẩm quyền đã được Quốc hội giao tại Nghị quyết số 30/2021/QH15”- Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết.

Đảm bảo cao nhất nguyên tắc đóng-hưởng, chia sẻ, công bằng

Tại phiên họp, Ủy ban TVQH đã nghe trình bày Tờ trình của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Xã hội và cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban TVQH về việc ban hành chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 từ quỹ BH thất nghiệp.

Sau khi thảo luận, Ủy ban TVQH đã biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết về việc ban hành chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 từ quỹ BH thất nghiệp với tỷ lệ tán thành 100%. Theo đó, Ủy ban TVQH nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc sử dụng một phần kết dư quỹ BH thất nghiệp đến hết năm 2020 để hỗ trợ cho NLĐ tham gia đóng BH thất nghiệp (30.000 tỷ đồng). Thời gian hoàn thành việc hỗ trợ cho NLĐ chậm nhất đến hết ngày 31/12/2021. Người SDLĐ được giảm mức đóng vào quỹ BH thất nghiệp từ mức 1% xuống bằng 0% quỹ lương hàng tháng của DN trong thời gian 12 tháng, kể từ ngày 1/10/2021 đến hết ngày 30/9/2022. Thời gian hoàn thành việc thực hiện giảm đóng vào quỹ BH thất nghiệp đối với người SDLĐ chậm nhất đến hết ngày 30/9/2022. Ủy ban TVQH cũng giao Chính phủ cần đánh giá đầy đủ tình hình, triển khai xây dựng hồ sơ đề xuất sửa đổi Luật BHXH, Luật Việc làm, trong đó có quy định về BH thất nghiệp trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Kết luận phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, trực tiếp là Bộ LĐ-TB&XH, BHXH Việt Nam và Tổng LĐLĐ Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ trong việc nghiên cứu, đề xuất chính sách quan trọng này. “Ủy ban TVQH đồng ý chủ trương ban hành chính sách hỗ trợ NLĐ và người SDLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 từ kết dư quỹ BH thất nghiệp. Việc tính toán, xác định tổng mức hỗ trợ, mức hưởng, đối tượng hưởng, thời gian hưởng đã được Chính phủ tính toán chặt chẽ, bảo đảm tính an toàn, hoạt động lâu dài của quỹ, đặt trong tổng thể cân đối chung nguồn lực, các nguồn hỗ trợ khác và bảo đảm cao nhất nguyên tắc đóng-hưởng, chia sẻ, công bằng đối với NLĐ tham gia BH thất nghiệp. Hai chính sách này cũng bảo đảm không bị trùng lặp về đối tượng hưởng với các chính sách hỗ trợ đang được thực hiện, bảo đảm đúng chủ trương của Bộ Chính trị”- Chủ tịch Quốc hội khẳng định.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ căn cứ vào Nghị quyết của Ủy ban TVQH, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện chính sách kịp thời, đảm bảo đúng đối tượng, công khai, minh bạch và hiệu quả. Đồng thời, Ủy ban TVQH, các cơ quan của Quốc hội, Kiểm toán Nhà nước giám sát, kiểm toán việc thực hiện Nghị quyết. MTTQ Việt Nam, Tổng LĐLĐ Việt Nam và các tổ chức thành viên tham gia tuyên truyền, phối hợp thực hiện và giám sát việc thực hiện các chính sách này. Ủy ban TVQH cũng sẽ báo cáo Quốc hội chính sách này tại Kỳ họp thứ hai tới.

Cuối giờ chiều cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã ký ban hành Nghị quyết số 03/2021/NQ-UBTVQH15 để ban hành chính sách này, làm căn cứ để Chính phủ tổ chức thực hiện.