Vượt qua khó khăn để phát triển BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình

09/06/2023 03:35 PM


Thời gian qua, cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Bình Thuận đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, bảo hiểm y tế (BHYT) hộ gia đình. Tuy nhiên, phía trước vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.

Việc triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh được các cấp, các ngành, địa phương trong tỉnh quan tâm, ngành BHXH chú trọng thực hiện với nhiều giải pháp lan tỏa chính sách BHXH, BHYT đến với các tầng lớp nhân dân. Người dân đã dần nhận thức được đây là chính sách ưu việt của đảng và nhà nước, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, vì lợi ích của người dân.

Tuy nhiên, trên thực tế việc phát triển và duy trì người tham BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình luôn gặp nhiều khó khăn, thách thức. Theo đó, so với lực lượng lao động của tỉnh, số người tham gia BHXH tự nguyện vẫn còn thấp và đa số người dân chọn đóng ở mức chuẩn nghèo nông thôn (1.500.000 đồng/tháng). Điều đáng nói, từ đầu năm đến nay, số người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT trên địa bàn tỉnh giảm đáng kể.

Tính đến 31/5/2023, số người tham gia BHXH bắt buộc là 96.452 người, đạt 94,3% kế hoạch, tăng 228 người so với tháng trước; số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là 87.853 người, đạt 91,0% kế hoạch, tăng 217 người; Số người tham gia BHXH tự nguyện là 9.494 người, đạt 64,2% kế hoạch, giảm 227 người so với tháng trước, giảm 1.979 người so với cùng kỳ năm 2022. Công tác phát triển người tham gia BHYT, BHXH tự nguyện là một bài toán khó với ngành BHXH trong những năm gần đây. Việc duy trì người tham gia BHYT ở một số nhóm chưa mang tính bền vững như học sinh, sinh viên, hộ gia đình và thấp so với tiềm năng hiện có. Toàn tỉnh hiện có 1.045.886 người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT là 89,85% dân số.  

Đời sống kinh tế của người dân nhiều nơi còn khó khăn, thu nhập không ổn định làm ảnh hưởng rất lớn đến việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình. Thực tế, tại các hội nghị tuyên truyền về chính BHXH, BHYT, rất đông người tham gia đều cho rằng “cái khó bó cái khôn”, khi cuộc sống còn thiếu thốn thì ngay cả việc tham gia BHYT hộ gia đình đã khó chứ chưa nói đến BHXH tự nguyện. Trong khi, tuổi nghỉ hưu lại được điều chỉnh tăng, thời gian đóng khá dài, nhiều chế độ BHXH tự nguyện không được hưởng như BHXH bắt buộc, tỷ lệ hỗ trợ của Nhà nước còn thấp... Vì vậy, chính sách BHXH tự nguyện chưa thực sự hấp dẫn và tạo được sức hút với người lao động. Bên cạnh đó, thời gian qua, một số quy định, chính sách của Nhà nước có sự thay đổi như quy định mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn tăng từ  700.000 đồng lên 1.500.000 đồng/ tháng kể từ ngày 01/01/2022; Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ nhiều xã không còn nằm trong khu vực khó khăn, đặc biệt khó khăn; nhiều xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nên nhiều người dân không còn được cấp miễn phí thẻ BHYT.

Khi Nghị định 24/2023/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 01/7/2023, mức lương cơ sở được điều chỉnh lên 1.800.000 đồng/tháng. Theo đó, mức đóng BHYT cũng được điều chỉnh tăng phù hợp với quy định mới. Cụ thể, BHYT hộ gia đình mức đóng của người thứ nhất là 972.000 đồng/năm, tăng 167.400 đồng/năm; người thứ hai là 680.400 đồng/năm, tăng gần 127.000 đồng/năm; người thứ ba là 583.200 đồng/năm, tăng hơn 100.000 đồng/năm; Học sinh, sinh viên (phần học sinh tự đóng) là 583.200 đồng/năm, tăng 100.440 đồng. Chính vì vậy, công tác phát triển người tham BHYT tự đóng sẽ đứng trước nhiều áp lực hơn. 

 Trước những khó khăn, thách thức, BHXH tỉnh Bình Thuận luôn phối hợp với các ngành, địa phương đang dồn sức, dồn lực thực hiện nhiều nhóm giải pháp nhằm đảm bảo thực hiện tốt kế hoạch được giao. Trong đó, tập trung đẩy mạnh các hoạt động truyền thông về chính sách BHXH, BHYT đến người dân, người lao động và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đổi mới, đa dạng các hình thức tuyên truyền để người dân có thể tiếp cận tốt nhất mọi thông tin về chính sách BHXH, BHYT, làm tốt công tác duy trì người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Tăng cường vận động những người thuộc hộ nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình tham gia BHXH tự nguyện và BHYT.

Phương Danh