Bài Dự thi Giải Búa liềm vàng năm 2023: Bình Thuận: 05 năm thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội

23/10/2023 04:13 PM


Thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 23/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận (khóa XIII) đã ban hành Kế hoạch số 98-KH/TU, ngày 20/6/2018 về tổ chức học tập, quán triệt và triển khai thực hiện các nghị quyết của Hội nghị Trung ương 7 (khóa XII) trong toàn Đảng bộ tỉnh.

Thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, Tỉnh ủy Bình Thuận (khóa XIII) đã ban hành Chương trình hành động số 52-CTr/TU, ngày 28/8/2018 thực hiện Nghị quyết số 28- NQ/TW để lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt và triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó, cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQVN) và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh đã xây dựng, ban hành chương trình hành động, kế hoạch thực hiện. Ban Cán sự đảng Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh lãnh đạo UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản triển khai thực hiện như Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo, ban hành quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ cho các thành viên Ban Chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trên địa bàn tỉnh. Định kỳ tổ chức hội nghị đánh giá việc triển khai, thực hiện chính sách, công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN. 

Qua 05 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN ngày càng tăng. Tính đến ngày 31/12/2022, toàn tỉnh có 107.921 người tham gia BHXH, trong đó có 97.928 người tham gia BHXH bắt buộc, 10.623 người tham gia BHXH tự nguyện, chiếm 14,46% lực lượng lao động (LLLĐ) trong độ tuổi chưa bao gồm lực lượng vũ trang, người Bình Thuận làm việc ngoài tỉnh có tham gia BHXH; số người tham gia BHTN 88.647 người, tăng 6.445 người so với năm 2018, chiếm 13,18% LLLĐ trong độ tuổi. Công tác cải cách hành chính (CCHC), ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách. Triển khai thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông theo Nghị định số 61/2018/NĐ-CP, ngày 23/4/2018 của Chính phủ; UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 11/2019/QĐ-UBND, ngày 25/4/2019 quy định về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) trên địa bàn tỉnh Bình Thuận; BHXH tỉnh đã tích cực thực hiện rà soát, đề xuất đơn giản hóa các TTHC để kịp thời phát hiện, đề xuất loại bỏ những thủ tục không phù hợp hoặc sửa đổi, bổ sung những thủ tục còn rườm rà nhằm tạo điều kiện thuận lợi, tiết kiệm thời gian, chi phí và công sức của các tổ chức, cá nhân tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Đã công khai quy trình, TTHC, công khai kết quả giải quyết kiến nghị, khiếu nại của tổ chức, cá nhân tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC, đăng trên Trang thông tin điện tử BHXH tỉnh. Kết quả số lượng TTHC giảm qua từng năm; công tác tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả thông qua dịch vụ bưu chính công ích, qua giao dịch điện tử được đẩy mạnh. Đến nay, tỉnh đã cơ bản hoàn thiện các phần mềm quản lý nghiệp vụ thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT; xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung, cấp mã số định danh quản lý người tham gia BHXH, BHYT trên cơ sở dữ liệu hộ gia đình; thực hiện hệ thống tư vấn, giải đáp cho người dân, người lao động về các vấn đề liên quan đến BHXH, BHYT, BHTN; từng bước kiểm soát, hạn chế được mức chi phí khám, chữa bệnh BHYT bất hợp lý..., góp phần ổn định an sinh xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Truyền thông chính sách BHXH, BHYT 

Việc ứng dụng CNTT được ngành BHXH quan tâm thực hiện, bao phủ trong toàn ngành, giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý, đảm bảo nhanh chóng, chính xác, kịp thời, công khai, minh bạch, mang lại sự hài lòng cho người dân và doanh nghiệp. Việc triển khai phần mềm ứng dụng VssID đến 31/12/2022, toàn tỉnh có 204.845 người đã cài đặt, đăng ký sử dụng VssID-BHXH; với 07 dịch vụ công được tích hợp, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dùng, góp phần công khai, minh bạch thông tin về quá trình tham gia và thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH, BHYT cho người dân. Tính đến ngày 30/9/2023, BHXH tỉnh đạt 94% số lượng người đang tham gia BHXH, BHYT đã xác thực đúng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Tình hình phát triển doanh nghiệp tư nhân trên địa bàn tỉnh tăng khá nhanh. Năm 2018 với 1.280 doanh nghiệp/39.486 lao động tham gia, năm 2019 với 1.984 doanh nghiệp/43.373 lao động tham gia, năm 2020 với 1.861 doanh nghiệp/39.736 lao động tham gia, năm 2021 với 2.027 doanh nghiệp/42.553 lao động tham gia, năm 2022 với 2.250 doanh nghiệp/51.619 lao động tham gia. Thực hiện Quyết định số 1155/QĐ-BHXH, ngày 12/5/2022 của BHXH Việt Nam về việc ban hành Quy chế quản lý hoạt động của tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT; cơ quan BHXH tỉnh đã ký hợp đồng ủy quyền thu BHXH, BHYT với 04 tổ chức dịch vụ thu, thường xuyên kiểm tra, phối hợp với các tổ chức dịch vụ thu bồi dưỡng, tập huấn kiến thức, nghiệp vụ cho nhân viên thu. Toàn tỉnh có 277 điểm thu/1.425 nhân viên thu/124 xã, phường, thị trấn. Công tác phát triển BHXH tự nguyện được triển khai đều khắp trên toàn tỉnh; tính đến cuối năm 2022, đã có 10.623 người tham gia, chiếm khoảng 1,58% LLLĐ trong độ tuổi. Hệ thống nhân viên được phủ khắp đến từng xã, phường, thị trấn với mạng lưới cộng tác viên trải đều đến từng thôn, khu phố, tổ tự quản,…tạo thuận lợi cho người dân được tiếp cận chính sách và tham gia BHXH.                         

Thời gian qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc tỉnh đẩy mạnh công tác phổ biến, quán triệt, tuyên truyền đến cán bộ, đảng viên và nhân dân về chế độ, chính sách BHXH bằng nhiều hình thức trên các kênh thông tin nhằm đưa thông tin chính xác, kịp thời đến người dân để nắm, hiểu và tham gia BHXH theo quy định. Tuy nhiên, đội ngũ làm công tác tuyên truyền nhất là của địa phương, của các tổ chức dịch vụ thu còn kiêm nhiệm, chưa chuyên nghiệp, kỹ năng tuyên truyền còn hạn chế, hiệu quả thuyết phục chưa cao. UBND tỉnh đã thường xuyên chỉ đạo BHXH tỉnh, ngành y tế phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường công tác quản lý nhà nước về BHXH; tổ chức thực hiện tốt các chế độ, chính sách BHXH cho các đối tượng theo quy định, gắn với củng cố và tăng cường quản lý Quỹ BHXH; rà soát, nắm bắt số lao động đang làm việc trong các ngành, lĩnh vực để tuyên truyền, vận động tham gia BHXH; tổ chức kê khai, rà soát doanh nghiệp đăng ký kinh doanh, đăng ký mã số thuế trên địa bàn; tăng cường vai trò của tổ chức Công đoàn trong kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật BHXH, Luật Việc làm tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp... Tập trung chỉ đạo, giao chỉ tiêu phát triển đối tượng và dự toán thu từ đầu năm để quản lý đối tượng đóng và tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các đơn vị nợ BHXH kéo dài, không thực hiện đúng quy định.                                          

Công tác thanh tra, kiểm tra, đôn đốc việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN được tăng cường, nhất là các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động; tập trung kiểm tra tình hình quản lý, sử dụng quỹ BHXH theo quy định của Nhà nước; kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm, nhất là các hành vi trốn đóng, nợ và các hành vi tiêu cực, gian lận để hưởng chế độ, trục lợi từ BHXH, BHTN. Từ năm 2018 đến năm 2022, toàn tỉnh đã thực hiện 823 cuộc thanh tra, kiểm tra tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cơ sở khám, chữa bệnh; thực hiện thanh tra, kiểm tra liên ngành đối với 139 lượt đơn vị sử dụng lao động. Qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện và yêu cầu các đơn vị khắc phục số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN hơn 135 tỷ đồng; đã thu hồi 106,4 tỷ đồng; thu hồi về Quỹ BHXH 375 triệu đồng tiền hưởng BHXH ngắn hạn do đơn vị đề nghị sai quy định; yêu cầu truy đóng BHXH, BHTN, BHYT đối với 2.134 lao động chưa đóng, đóng thiếu thời gian, với tổng số tiền 11,5 tỷ đồng; ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 45 đơn vị, với tổng số tiền xử phạt 2,2 tỷ đồng, đã thu được 1,5 tỷ đồng. Việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đã kịp thời chấn chỉnh việc cấp sổ BHXH, điều chỉnh thông tin trên sổ BHXH, thu hồi tiền chi BHXH ngắn hạn sai quy định, nâng cao ý thức thực hiện nghĩa vụ của chủ sử dụng lao động, giúp cho người lao động được hưởng quyền lợi hợp pháp, chính đáng của mình theo quy định của pháp luật.

Trong 05 năm qua, cơ quan BHXH tỉnh và cấp huyện đã tiếp nhận, giải đáp hơn 100 lượt công dân, tiếp nhận, giải quyết 325/325 đơn với các nội dung về việc cộng nối thời gian công tác trước khi nghỉ hưởng chế độ trợ cấp mất sức lao động hàng tháng; chốt sổ BHXH của người lao động, cộng nối thời gian tham gia BHXH, các chế độ chính sách liên quan đến việc hưởng chế độ BHXH của người lao động. Cơ quan BHXH tỉnh và Cục Thuế tỉnh đã ký kết Quy chế phối hợp công tác số 444/QCPH-BHXH-CT, ngày 27/5/2015; Kế hoạch phối hợp số 1314/KHPHBHXH-CT, ngày 20/8/2021. Theo đó, thông qua cơ sở dữ liệu cơ quan Thuế cung cấp, cơ quan BHXH đã triển khai rà soát người có quyết toán thuế thu nhập cá nhân nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc tại các đơn vị, chưa tham gia BHXH hoặc tham gia chưa đầy đủ cho người lao động. Kết quả: Năm 2018 phát triển 206 đơn vị với 1.214 lao động; năm 2019 phát triển 366 đơn vị với 1.777 lao động; năm 2020 phát triển 182 đơn vị với 556 lao động; năm 2021 phát triển 97 đơn vị với 430 lao động; năm 2022 phát triển 134 đơn vị với 490 lao động tham gia BHXH. Từ cuối năm 2022 đến nay, Sở Kế hoạch và Đầu tư, BHXH cấp huyện đã phối hợp với Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện, Chi cục Thuế cùng cấp thực hiện chia sẻ, trao đổi thông tin doanh nghiệp thành lập mới; giải thể, phá sản, ngừng hoạt động; thông tin, dữ liệu, danh sách hộ kinh doanh cá thể, kinh doanh cá nhân để khai thác người tham gia BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện. 

Cấp ủy, chính quyền, Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong tỉnh đã tổ chức quán triệt, phổ biến Nghị quyết của Trung ương, Chương trình hành động của Tỉnh ủy cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân để nắm bắt quan điểm, chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp của Nghị quyết, về ý nghĩa, lợi ích của chính sách BHXH cho người lao động trong cải cách chính sách BHXH; tập trung vào các mục tiêu cụ thể của Nghị quyết gắn với chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất lá quán triệt Chính sách BHXH, quyền lợi của người tham gia BHXH, việc giải quyết chế độ, chính sách BHXH, BHTN cho người lao động, kịp thời góp phần nâng tỷ lệ người lao động tham gia BHXH tăng lên hàng năm. Đẩy mạnh diện bao phủ đối tượng tham gia BHXH, nhất là tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện; phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ lao động trong độ tuổi tham gia BHXH đạt 45%, tỷ lệ dân số tham gia BHYT đạt 95%; sử dụng an toàn và đảm bảo cân đối quỹ BHXH trong dài hạn; xây dựng hệ thống BHXH, BHYT hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

BHXH tỉnh đã ký kết các quy chế, kế hoạch phối hợp tuyên truyền với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Trường  Chính trị tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân, Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Thuận, Báo Bình Thuận, Bưu điện tỉnh,… nhằm tuyên truyền, thực hiện chính sách pháp luật BHXH đến các đối tượng học sinh, sinh viên, đoàn viên, hội viên, người lao động và người dân, nhất là người dân nông thôn, vùng biển. Phối hợp tiếp nhận kinh phí từ các nhà tài trợ, nhà hảo tâm để chuyển kinh phí mua thẻ BHYT, sổ BHXH trao tặng cho người có hoàn cảnh khó khăn theo phương châm “không bỏ ai lại phía sau” do Thủ tướng Chính phủ phát động.  

Xác định công tác vận động người dân tham gia BHXH là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm bảo đảm an sinh xã hội; Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã thường xuyên chỉ đạo cơ quan làm công tác BHXH phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân và người lao động thường xuyên tham gia BHXH. Việc mở rộng mạng lưới đại lý thu BHXH được triển khai tích cực; các cơ quan thuộc BHXH tỉnh đã ký hợp đồng với ủy ban nhân dân cấp xã và cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị - xã hội làm đại lý thu BHXH; đồng thời thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ nhân viên đại lý thu theo đúng quy định về hoạt động đại lý thu BHXH, BHYT của BHXH Việt Nam.

Qua 05 năm thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW, Chương trình hành động số 52-CTr/TU, việc thực hiện cải cách chính sách BHXH trên địa bàn tỉnh đạt một số kết quả nổi bật. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện được các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp quan tâm thực hiện. Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh; nhận thức của hệ thống chính trị và nhân dân về tầm quan trọng của việc cải cách chính sách BHXH ngày càng được nâng lên. Công tác cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin được đẩy mạnh; thực hiện giao dịch điện tử, giao dịch qua dịch vụ bưu chính để tiết kiệm thời gian, chi phí, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp trong giao dịch khi tham gia, giải quyết các chế độ liên quan BHXH…  Các chế độ, quyền lợi của người lao động được đảm bảo; số người tham gia BHXH ngày càng tăng, trong đó tham gia BHXH tự nguyện tăng bình quân hàng năm. Năm 2022 có 10.623 người tham gia, tăng 8,7 lần so với năm 2018; đạt 1,58% LLLĐ trong độ tuổi, vượt mục tiêu của Nghị quyết số 28-NQ/TW đề ra. Sự phối hợp trong công tác vận động phát triển người tham gia, quản lý sổ BHXH và trong giải quyết chế độ, chính sách cho người tham gia BHXH, BHYT, BHTN ngày càng tốt hơn.

Đặng Minh Thông